Prawidło 4.5 – Zabezpieczenie społeczne
Cel: Zapewnienie, że podjęte zostaną kroki w celu zapewnienia marynarzom dostępu do
zabezpieczenia społecznego
1. Każdy Członek zapewni, że marynarze i, w zakresie określonym przez prawo krajowe, osoby
będące na ich utrzymaniu, posiadać będą dostęp do zabezpieczenia społecznego zgodnie z Kodeksem,
jednakże bez szkody dla wszelkich bardziej korzystnych warunków wspomnianych w ustępie 8
artykułu 19 Konstytucji.
2. Każdy Członek podejmie kroki, zgodnie z krajowymi uwarunkowaniami, samodzielnie lub w
ramach współpracy międzynarodowej, w celu osiągnięcia jak najbardziej kompleksowego
zabezpieczenia społecznego dla marynarzy.
3. Każdy Członek zagwarantuje, że marynarze podlegający prawodawstwu socjalnemu i, w zakresie
określonym przez krajowe prawo, osoby będące na ich utrzymaniu, upoważnieni będą do świadczeń z
tytułu zabezpieczenia społecznego nie mniej korzystnych niż oferowane pracownikom na lądzie.
Norma A4.5 – Zabezpieczenie społeczne
1. Rodzaje świadczeń, które powinny być uwzględnione z myślą o osiągnięciu pełnej ochrony w
zakresie zabezpieczenia społecznego zgodnie z Prawidłem 4.5 to: opieka medyczna, zasiłki
chorobowe, zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia emerytalne, świadczenia z tytułu wypadków przy
pracy, zasiłki rodzinne, zasiłki macierzyńskie, świadczenia inwalidzkie i świadczenia z tytułu śmierci
żywiciela rodziny, uzupełniające świadczenia określone w Prawidle 4.1 w zakresie opieki medycznej
i 4.2 w zakresie obowiązków armatorów i w innych częściach niniejszej Konwencji.
2. Zabezpieczenia zapewniane przez każdego Członka zgodnie z Prawidłem 4.5 ustęp 1 będą, w
czasie gdy dokonywana zostaje ratyfikacja, zawierać co najmniej trzy z dziewięciu świadczeń
wymienionych w ustępie 1 niniejszej Normy.
3. Każdy Członek podejmie kroki zgodne z krajowymi uwarunkowaniami w celu zapewnienia
komplementarnego zabezpieczenia społecznego wspomnianego w ustępie 1 niniejszej Normy
wszystkim marynarzom mającym miejsce stałego zamieszkania na jego terytorium. Obowiązek ten
może zostać spełniony, na przykład, poprzez odpowiednie dwustronne i wielostronne porozumienia
lub systemy oparte na składkach. Wynikająca z tego ochrona nie będzie mniej korzystna niż
oferowana osobom pracującym na lądzie na terytorium Członka.
4. Niezależnie od obowiązków określonych w ustępie 3 niniejszej Normy, Członkowie mogą
określić, na drodze dwustronnych i wielostronnych porozumień oraz poprzez postanowienia podjęte
w ramach regionalnych organizacji integracji gospodarczej, inne zasady dotyczące prawodawstwa w
zakresie zabezpieczenia społecznego, któremu podlegają marynarze.
5. Do obowiązków każdego Członka wobec marynarzy na statkach podnoszących jego banderę będą
zaliczać się obowiązki określone w Prawidłach 4.1 i 4.2 i związanych z nimi postanowieniach
Kodeksu, jak również obowiązki wynikające z obowiązujących go postanowień prawa
międzynarodowego.
6. Każdy Członek rozważy różne sposoby zapewnienia marynarzom, w zgodzie z krajowym prawem
i praktyką, porównywalnych świadczeń w przypadku braku świadczeń wymienionych w ustępie 1
niniejszej Normy.
7. Ochrona określona w Prawidle 4.5, ustęp 1, może być zapewniona przez ustawodawstwo, prywatne
programy, układy zbiorowe pracy lub kombinacje wspomnianych uregulowań.
8. W zakresie zgodnym z prawem krajowym i praktyką, Członkowie będą współpracować, poprzez
dwustronne lub wielostronne umowy lub inne porozumienia, w celu zagwarantowania praw w
zakresie zabezpieczenia społecznego, zapewnianych przez programy oparte lub nie oparte na
składkach, które marynarze uzyskali lub są w trakcie ich uzyskiwania, dotyczące wszystkich
marynarzy niezależnie od ich miejsca zamieszkania.
9. Każdy Członek ustanowi sprawiedliwe i efektywne procedury rozstrzygania sporów.
10. W czasie ratyfikacji każdy Członek wyszczególni rodzaje świadczeń, które zapewnione są
zgodnie z ustępem 2 niniejszej Normy. Następnie będzie informował Dyrektora Generalnego
Międzynarodowego Biura Pracy, gdy wprowadzona zostanie ochrona socjalna odnośnie do jednej lub
większej liczby rodzajów świadczeń wymienionych w ustępie 1 niniejszej Normy. Dyrektor
Generalny będzie prowadził rejestr tego rodzaju informacji i udostępniał je wszystkim
zainteresowanym stronom.
11. Sprawozdania składane do Międzynarodowego Biura Pracy zgodnie z artykułem 22 Konstytucji,
będą również zawierać informacje dotyczące podjętych kroków zgodnie z Prawidłem 4.5, ustęp 2, w
celu rozszerzenia zabezpieczenia na inne rodzaje świadczeń.
Wytyczna B4.5 – Zabezpieczenie społeczne
1. Zabezpieczenie społeczne zapewnione w czasie ratyfikacji zgodnie z Normą A4.5, ustęp 2,
powinno obejmować co najmniej takie rodzaje świadczeń jak opieka medyczna, zasiłki chorobowe i
świadczenia z tytułu wypadków przy pracy.
2. W okolicznościach wspomnianych w Normie A4.5, ustęp 6, można zapewnić świadczenia poprzez
ubezpieczenia, dwustronne lub wielostronne porozumienia lub inne skuteczne środki, biorąc pod
uwagę postanowienia odpowiednich układów zbiorowych pracy. Tam gdzie podejmowane są takie
kroki, marynarzom nimi objętym powinny być udzielane porady na temat środków, za pomocą
których zapewniane będą różne rodzaje świadczeń z zakresu zabezpieczenia społecznego.
3. W przypadku, gdy marynarze podlegają więcej niż jednemu krajowemu prawodawstwu z zakresu
zabezpieczenia społecznego, zainteresowani Członkowie powinni współpracować w celu określenia
na drodze obopólnego porozumienia, które prawodawstwo zastosować, biorąc pod uwagę takie
czynniki jak poziom i rodzaj ochrony w ramach poszczególnych prawodawstw, które są bardziej
korzystne dla zainteresowanego marynarza, jak też jego preferencje.
4. Procedury, które powinny zostać ustanowione zgodnie z Normą A4.5, ustęp 9, powinny być
zaprojektowane w taki sposób, by objąć wszelkie spory wynikające z roszczeń zainteresowanych
marynarzy, niezależnie od rodzaju tych procedur.
5. Każdy Członek, który ma na statkach podnoszących jego banderę zatrudnionych marynarzy
będących jego obywatelami lub/i nie będących jego obywatelami powinien zapewnić zabezpieczenie
społeczne zgodnie z Konwencją i okresowo kontrolować rodzaje świadczeń wymienione w Normie
A4.5, ustęp 1, z myślą o zidentyfikowaniu dodatkowych grup, które mogą być odpowiednie dla
zainteresowanych marynarzy.
6. Umowy o pracę zawarte przez marynarzy powinny określać środki, za pomocą których zapewniane
będą marynarzom przez armatora różne rodzaje świadczeń z zakresu zabezpieczenia społecznego, jak
również inne istotne informacje na temat środków pozostających w dyspozycji armatora, takich jak
ustawowe potrącenia z wynagrodzeń marynarzy i wpłaty armatorów, które mogą zostać dokonane
zgodnie z wymogami określonych upoważnionych instytucji zgodnie z krajowymi systemami
zabezpieczenia społecznego.
7. Członek, którego banderę podnosi dany statek powinien, efektywnie sprawując jurysdykcję nad
kwestiami socjalnymi, upewnić się, że wypełniane są obowiązki armatorów w zakresie zapewniania
zabezpieczenia społecznego, włączając w to wymagane składki w systemie zabezpieczenia
społecznego.