Zrozumienie jak to działa
15 listopada 2011
I. Wkład europejskich partnerów społecznych w proces integracji UE
Wprowadzenie
Od początku integracji europejskiej, partnerzy społeczni w Europie odgrywali istotną i coraz większą rolę w dziedzinie europejskiej polityki społecznej. Europejscy partnerzy społeczni konsultowani są przez Komisję przed propozycjami ustawodawczymi dotyczącymi spraw społecznych. W rezultacie, europejscy partnerzy społeczni w szeregu przypadkach wpłynęli na kształt europejskiego ustawodawstwa społecznego i w znaczący sposób przyczynili się do definiowania europejskich norm społecznych.
Komisja może także konsultować się z europejskimi partnerami społecznymi kiedy sporządza nowe propozycje, na przykład celem przygotowania Oceny Skutków.
Traktat Lizboński dalej wzmacnia rolę partnerów społecznych na poziomie UE. Znaczący przełom nastąpił wraz z wprowadzeniem Artykułu 152 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TfUE), który stanowi obecnie, że Unia jako całość – a nie tylko Komisja – zobowiązana jest do promowania dialogu społecznego. Ten sam Artykuł instytucjonalizuje także Trójstronny Szczyt Społeczny ds. Wzrostu i Zatrudnienia. Ponadto, nowa klauzula horyzontalna (Art. 9 TfUE) przewiduje, że Unia uwzględnia wymiar społeczny w definiowaniu i wdrażaniu swych polityk. Obecnie, rola europejskiego dialogu społecznego znajduje pełne uznanie w całej UE i w jej instytucjach.
Artykuł 152 TfUE
Rola partnerów społecznych
Unia uznaje i wspiera rolę partnerów społecznych na swoim poziomie, uwzględniającróżnorodność systemów krajowych. Ułatwia ona dialog miedzy nimi, szanując ich autonomię.
Trójstronny szczyt społeczny do spraw wzrostu i zatrudnienia przyczynia się do dialogu społecznego.
Artykuł 9 TfUE
Podstawa działań Unii
Przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań Unia bierze pod uwagę wymogi związane ze wspieraniem wysokiego poziomu zatrudnienia, zapewnianiem odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem wyłączenia społecznego, a także z wysokim poziomem kształcenia, szkolenia oraz ochrony zdrowia ludzkiego.
Zakres niniejszej informacji
Niniejsza informacja koncentruje się na mechanizmach konsultacyjnych i wyjaśnia w jaki sposób działa konsultowanie europejskich partnerów społecznych. Rozróżnienia wymagają trzy typy konsultacji:
- Konsultacje odnoszące się do propozycji ustawodawczych w zakresie polityki społecznej. Jak to przewidziano w Artykule 154 TfUE, Komisja ma obowiązek konsultowania europejskich partnerów społecznych przed zaprezentowaniem jakichkolwiek propozycji ustawodawczych na polu socjalnym.
- Struktury konsultacyjne dla wsparcia polityk UE. Komisja powołała między-branżowe i sektorowe komitety dialogu społecznego, które konsultowane są w zakresie jej polityk. Ponadto, partnerzy społeczni uczestniczą w pewnych komitetach specjalnie utworzonych dla wsparcia rozwoju polityk w konkretnych obszarach.
- Konsultacje w związku z Ocenami Skutków. Komisja zobowiązana jest do przygotowywania Ocen Skutków przed złożeniem jakichkolwiek propozycji w zakresie polityki. Wytyczne dotyczące Oceny Skutków przewidują konsultacje partnerów społecznych tam gdzie to właściwe.
Ponadto, partnerzy społeczni – czy to na poziomie europejskim czy krajowym – uczestniczyć mogą w każdej konsultacji publicznej w zakresie inicjatyw poza ustawodawczych (np. Zielonych Ksiąg, Białych Ksiąg, Komunikatów, Dokumentów roboczych personelu itd.) inicjowanych przez Komisję, dających wszystkim odnośnym zainteresowanym możliwość wyrażenia swych poglądów.
Uwzględniając skomplikowanie mechanizmów konsultacyjnych i narastającą liczbę konsultacji, istotnym wyzwaniem dla europejskich partnerów społecznych jest wnoszenie wkładu na czas i tworzenie kwalifikowanej ekspertyzy w sprawach wchodzących w zakres ich zainteresowania. Zgodnie z tym, Komisja może wspierać usiłowania europejskich partnerów społecznych w zakresie wzmacniania ich możliwości administracyjnych.
Niniejsza informacja koncentruje się na pracy wymaganej od europejskich partnerów społecznych w związku z konsultacjami inaugurowanymi przez Komisję. Zajmuje się ona jednak także rolą do odegrania w tym kontekście przez krajowych partnerów społecznych.
Należy odnotować, że partnerzy społeczni reprezentowani są także w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. Opinie i działania tego europejskiego organu doradczego nie są objęte zakresem niniejszych informacji.
II. Konsultacje na podstawie Artykułu 154 TfUE
1. Podstawy prawne
Formalna procedura konsultacyjna przewidziana jest w Artykule 154 TfUE. Jest to wynik długotrwałego procesu politycznego. W istocie, wymiar konsultacyjny europejskiego dialogu społecznego zaprezentowany został już w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i Stali w roku 1951 oraz w Traktacie Rzymskim w roku 1957. Po przyjęciu Jednolitego Aktu Europejskiego zostały one dalej rozwinięte w porozumieniu europejskich partnerów społecznych dotyczącym polityki społecznej z roku 1991, które doprowadziło do protokołu społecznego załączonego do Traktatu z Maastricht z roku 1993. Postanowienia zostały ostatecznie włączone do Traktatu Amsterdamskiego z roku 1997 (Artykuły 137 i 138) i od tego czasu nie zostały zmienione (Artykuły 154 i 155).
Europejscy partnerzy społeczni są konsultowani nie tylko przed przyjęciem nowych inicjatyw UE, ale także podczas fazy wdrożeniowej prawa UE, na przykład kiedy przygotowywane są raporty wdrożeniowe.
Europejscy partnerzy społeczni mogą być także konsultowani przez Komisję Europejską przy okazji postępowań sądowych przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości odnośnie interpretacji porozumień dialogu społecznego wdrażanych za pomocą Dyrektyw (znanych pod nazwą orzeczeń wstępnych).
2. Europejscy partnerzy społeczni
Artykuł 154 TfUE daje europejskim partnerom społecznym prawo do bycia konsultowanymi w każdej nowej inicjatywie europejskiej odnoszącej się do dziedzin polityki, zgodnie z ustaleniami w Artykule 153 TfUE. Jedynie organizacje europejskie reprezentujące pracodawców i pracowników na poziomie UE, które uznane są jako europejscy partnerzy społeczni, konsultowane mogą być przez Komisję. W tym kontekście, Komisja regularnie uaktualnia listę organizacji podlegających konsultacji (jest ich obecnie 87) na podstawie studiów reprezentatywności realizowanych przez Eurofound.
Wszyscy europejscy partnerzy społeczni – niezależnie od tego czy są organizacjami między-branżowymi czy sektorowymi – są traktowani tak samo. Komisja może jednak ograniczyć ilość konsultowanych organizacji zgodnie ze specyficznym charakterem zagadnienia, celem zebrania jedynie mających znaczenie uwag.
Artykuł 154
Konsultacje z partnerami społecznymi
- Komisja ma zadanie popierania konsultacji miedzy partnerami społecznymi na poziomie Unii i podejmuje wszelkie właściwe środki w celu ułatwiania ich dialogu, zapewniając stronom zrównoważone wsparcie.
- W tym celu komisja, przed przedstawieniem wniosków w dziedzinie polityki społecznej, konsultuje się z partnerami społecznymi w sprawie możliwego kierunku działania Unii.
- Jeśli Komisja po przeprowadzeniu tej konsultacji uzna, że działanie Unii jest pożądane, konsultuje się z partnerami społecznymi w sprawie treści rozważanego wniosku. Partnerzy społeczni przesyłają do Komisji opinie lub, w odpowiednim przypadku, zalecenie.
- Przy okazji konsultacji, o których mowa w ustępach 2 i 3, partnerzy społeczni mogą informować Komisję o swej woli rozpoczęcia procesu przewidzianego w Artykule 155. Czas trwania tego procesu nie może przekraczać dziewięciu miesięcy, chyba że partnerzy społeczni i Komisja wspólnie zadecydują o jego przedłużeniu.
3. Procedura
Artykuł 154 TfUE przewiduje formalną dwuetapową procedurę konsultacyjną:
1) W pierwszym etapie Komisja konsultuje się z europejskimi partnerami społecznymi co do ewentualnego kierunku nowej propozycji ustawodawczej w dziedzinie polityki społecznej. W tym kontekście, Komisja przedstawia (notyfikuje) europejskim partnerom społecznym dokumentkonsultacyjny pierwszej fazy zawierający ramy ewentualnej inicjatywy. Ma to na celu uzyskanie opinii europejskich partnerów społecznych na temat potrzeby podjęcia takiej inicjatywy, jej kierunku oraz typu instrumentu ustawodawczego (Rozporządzenie, Dyrektywa czy Decyzja). Komisja zbiera ich indywidualne lub wspólne opinie w okresie sześciu tygodni.
Przykładowe pytania Komisji stawiane w pierwszej fazie konsultacji
– Czy uznajecie za celowe podjęcie inicjatywy w tym obszarze?
– Czy inicjatywa ta powinna podjęta być na poziomie Unii, jeśli to właściwe?
– Jeśli tak, czy podzielacie opinię Komisji co do sposobu podejścia przez Unię do problemu, a konkretnie początkowego zachęcania Państw Członkowskich do podjęcia niezbędnych środków na bazie dobrowolnej, czy też uznajecie, że potrzebne jest przyjęcie od początku instrumentu wiążącego?
2) Po zebraniu uwag od europejskich partnerów społecznych, służby Komisji podsumowują je w dokumencie konsultacyjnym drugiej fazy, który także przedstawiany jest europejskim partnerom społecznym. Tym razem Komisja wskazuje ewentualny zakres i treść przewidywanej propozycji ustawodawczej.
Przykładowe zagadnienia wnoszone przez Komisję w drugiej fazie konsultacji
Komisja wnosi do partnerów społecznych o:
– przekazanie opinii lub, jeśli to właściwe, zalecenie co do treści przewidywanych inicjatyw regulacyjnych i nie – regulacyjnych;
– poinformowanie Komisji o gotowości do przystąpienia do procesu negocjacji w oparciu propozycje opisane w dokumencie.
Proces konsultacyjny umożliwia europejskim partnerom społecznym bezpośrednie wpływanie na redagowanie nowych inicjatyw ustawodawczych.
Partnerzy społeczni zadecydować mogą o przystąpieniu do negocjacji i zajęcia się konkretną sprawą za pomocą dwustronnego dialogu społecznego na każdym etapie w czasie obu faz konsultacyjnych. W konsekwencji, inicjatywa Komisji zostaje zawieszona. Jednak jeśli europejscy partnerzy społeczni nie dojdą do konkluzji i Komisja uzna, że wymagane jest działanie Unii, będzie kontynuowała swój proces legislacyjny.
4. Warunki
Zgodnie z Artykułem 154 TfUE, Komisja ma obowiązek skonsultowania europejskich partnerów społecznych jedynie jeśli spełnione są następujące trzy warunki :
Warunki wstępne przystąpienia do formalnych konsultacji w oparciu o Artykuł 154 TfUE
1. „Propozycja ustawodawcza”
Konsultacja formalna ogranicza się do propozycji ustawodawczych (np. Rozporządzeń, Dyrektyw, Decyzji)
2. „Polityka społeczna”
Konsultacja formalna ograniczona jest jedynie do tego obszaru polityki (Tytuł X TfUE).
3. „Obszary działalności”
Propozycje legislacyjne UE podejmowane mogą być jedynie w następujących obszarach
zdefiniowanych przez Artykuł 153 TfUE:
a) ochrona zdrowia i bezpieczeństwa pracowników
b) warunki pracy
c) zabezpieczenie społeczne i ochrona socjalna pracowników
d) ochrona pracowników w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę
e) informacja i konsultacja z pracownikami
f) reprezentacja i ochrona zbiorowa interesów pracowników i pracodawców
g) warunki zatrudnienia obywateli krajów trzecich legalnie przebywających na terytorium Unii
h) integracja osób wyłączonych z rynku pracy
i) równość mężczyzn i kobiet w odniesieniu do ich szans na rynku pracy i traktowania w pracy
5. Wynik
a) Wpływanie na proces decyzyjny w UE
Wraz z europejską legislacją socjalną, europejski dialog społeczny jest istotnym instrumentem poprawiającym normy pracy w Unii Europejskiej i przyczyniającym się do modernizacji rynków pracy. W tym kontekście, formalne konsultacje odgrywają kluczową rolę w procesach podejmowania decyzji regulacyjnych w UE. Od roku 1995, europejscy partnerzy społeczni konsultowani byli formalnie przez Komisję około 80 razy. Ich poglądy umożliwiły Komisji dokonanie oceny swych różnych opcji ustawodawczych i przygotowanie swych sugestii na przyszłość.
Oprócz uwag uzyskanych poprzez proces konsultacyjny, Komisja bierze pod uwagę pracę europejskich partnerów społecznych, w swych propozycjach ustawodawczych dotyczących polityk społecznych, a zwłaszcza w ich rezultatach takich jak zalecenia np. kodeksy postępowania, wytyczne w deklaracjach, wspólnych opiniach lub narzędziach (np. studiach, podręcznikach itd.).
Ciągły wkład ze strony europejskich partnerów społecznych miał znaczny wpływ na przygotowanie następujących propozycji Komisji:
- Zmiana przepisów chroniących pracowników UE przed szkodliwymi polami elektromagnetycznymi;
- Nowa Dyrektywa ramowa dotycząca ustanawiania Europejskich Rad Zakładowych;
- Dyrektywa wdrażająca zrewidowane Porozumienie Ramowe dotyczące urlopu rodzicielskiego;
- Zalecenie dotyczące środowiska wolnego od dymu tytoniowego
b) Przystępowanie do negocjacji
W trakcie procesu konsultacyjnego, europejscy partnerzy społeczni mogą poinformować Komisję o swym zamiarze przystąpienia do stosunków kontraktowych, włącznie z celem zawierania porozumień. Zamieszczona poniżej tabela daje przegląd pewnych ostatnich konsultacji formalnych, które doprowadziły do negocjacji między europejskimi partnerami społecznymi i w konsekwencji, do konkretnych rezultatów (np. porozumień wdrożonych za pomocą Dyrektyw Rady albo autonomicznych porozumień wdrożonych przez członków narodowych europejskich organizacji partnerów społecznych).
Przegląd niektórych niedawnych konsultacji formalnych prowadzących do negocjacji
| Data | Konsultacje | Data | Negocjacje | Sektor |
| 2002 | Stres w pracy | 2004 | Porozumienie ramowe dotyczące stresu w związku z pracą | między-branżowe |
| 2004 | Środki rakotwórcze, mutageny, substancje reprotoksyczne | 2006 | Porozumienie ws. ochrony zdrowia poprzez odpowiednie zajmowanie się krzemionką krystaliczną i produktami ja zawierającymi | wielo-sektorow |
| 2005 | Przemoc w miejscu pracy | 2007
2010
|
Porozumienie ramowe ws.szykanowania i przemocy w miejscu pracyWytyczne dot. zajmowania się przemocą i szykanowaniem strony trzeciej w związku z pracą |
między-branżowe
wielo-sektorowe
|
| 2006 | Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe | 2006 | Porozumienie ramowe dot. zmniejszenia narażenia pracowników na związane z pracą zaburzenia mięśniowo- szkieletowe |
rolnictwo |
| 2006 | Wzmocnienie morskich norm pracy | 2009 | DYREKTYWA RADY 2009/13/EC z 16 lutego 2009 wdrażająca porozumienie zawarte przez Stowarzyszenie ArmatorówWspólnoty Europejskiej (ECSA) i Europejską Federację Transportowców (ETF) odnośnie Konwencji Pracy na Morzu, 2006, i zmieniającą Dyrektywę 1999/63/EC |
transport morski |
| 2007 | Aktywne włączenie osób znajdujących się najdalej od rynków pracy | 2010 | Porozumienie ramowe dot. włączeniowych rynków pracy | między-branżowe |
| 2007 | Infekcje przenoszone przez krew w wyniku obrażeń igłą | 2010 | DYREKTYWA RADY 2010/32/EU z dnia 10 maja 2010 wdrażająca Porozumienie Ramowe dot. zapobiegania ostrych obrażeń w szpitalach i sektorze opieki zdrowotnej zawarte pomiędzy HOSPEEM i EPSU. |
szpitale |
III. Struktury konsultacji dla wspierania polityk UE
1. Komitety Dialogu Społecznego
1) Między-branżowy Dialog Społeczny: Komitet Dialogu Społecznego
Komitet Dialogu Społecznego (SDC), powołany w roku 1992, jest głównym organem dwustronnego autonomicznego między-branżowego dialogu społecznego na poziomie europejskim. Spotyka się on 3-4 razy w ciągu roku dla omawiania poglądów partnerów społecznych na temat różnych zagadnień. Przyjmuje teksty wynegocjowane przez obie strony i identyfikuje przyszłe inicjatywy. SDC składa się aktualnie z 64 członków (32 pracodawców, 32 pracowników) albo z sekretariatów europejskich albo organizacji narodowych. Podczas gdy Komitet Dialogu Społecznego jest pierwszym i głównym organem autonomicznego dialogu społecznego, jego posiedzenia oferują często możliwość informowania i konsultowania europejskich partnerów społecznych w zakresie pewnych ukierunkowań (orientacji) polityki unijnej, na przykład w sprawie flexicurity.
2) Europejskie Komitety Sektorowego Dialogu Społecznego
Europejskie Komitety Sektorowego Dialogu Społecznego stanowią forum na którym przedstawiciele europejskich partnerów społecznych omawiać mogą wszelkie sprawy związane z działalnością specyficzną dla swych sektorów. Stanowią także instrument konsultacji, autonomicznego dialogu społecznego, wspólnych działań lub rokowań w sprawach wspólnego zainteresowania, przyczyniając się dzięki temu bezpośrednio do kształtowania na obszarze UE norm, ustawodawstwa i polityk. Praca 40 Komitetów sektorowych koordynowana jest przez Forum Porozumiewawcze (Liaison Forum). Zgodnie z Decyzją Komisji z roku 1998 ustanawiającą te komitety, Komisja prowadzi konsultacje europejskich partnerów społecznych odnośnie ukierunkowań /orientacji polityk bezpośrednio dotyczących ich sektorów i które mogą mieć implikacje odnośnie zatrudnienia i spraw socjalnych.
2. Trójstronny Szczyt Społeczny
Trójstronny Szczyt Społeczny, spotykający się co najmniej raz w roku, przed wiosennym posiedzeniem Rady Europy, instytucjonalizuje Szczyty Nieformalne przeprowadzane od grudnia 2000 roku. W jego skład wchodzi Prezydencja Rady, dwie kolejne Prezydencje, Komisja oraz partnerzy społeczni; reprezentowani na najwyższym szczeblu. Jego celem jest zagwarantowanie skutecznego udziału partnerów społecznych we wdrażaniu polityk gospodarczych i społecznych UE.
Przegląd Komitetów Dialogu Społecznego
| Sektory | Europejscy partnerzy społeczni | |
| Pracownicy | Pracodawcy | |
| Między-branżowe | EKZZ | Business Europe, UEAPME, CEEP |
| Rolnictwo | EFFAT | GEOPA/COPA |
| Audiowizualny | EURO-MEI, EFJ, FIA, FIM | EBU, ACT, AER, CEPI, FIAPF |
| Bankowość | UNI Europa | EBF-BCESA, ESBG, EACB |
| Służba żywieniowa | EFFAT | FERCO |
| Przemysł chemiczny | EMCEF | ECEG |
| Centralne administracje rządowe | TUNED (EPSU+ CESI) | EUPAE |
| Lotnictwo Cywilne | ECA, ETF | ACI-Europe, AEA,CCANSO,ERA,IACA,IAHA |
| Hande | UNI Europa | EuroCommerce |
| Budownictwo | EFBWW | FIEC |
| Edukacja | ETUCE | EFEE |
| Elektryczność | EPSU, EMCEF | Eurelectric |
| Przemysły wydobywcze | EMCEF | APEP, EURACOAL, UEPG, IMA, Euromines |
| Obuwnictwo | ETUF: TCL | CEC |
| Meblarstwo | EFBWW | UEA, EFIC |
| Hotele, restauracje, kawiarnie | EFFAT | Hotrec |
| Szpitale i opieka zdrowotna | EPSU | HOSPEEM |
| Sprzątanie przemysłowe | UNI europa | EFCI |
| Żegluga śródlądowa | ETF |
EBU, ESO |
| Ubezpieczenia | UNI europa | CEA, BIPAR, AMICA |
| Występy na żywo | EAEA | Pearle |
| Rządy lokalne i regionalne | EPSU | CEMR |
| Transport morski | ETF | ECSA |
| Przemysł metalowy | EMF | CEEMET |
| Przemysł papierniczy | EMCEF | CEPI |
| Usługi osobiste | UNI europa | Coiffure EU |
| Usługi pocztowe | UNI europa | PostEurop |
| Prywatne usługi ochrony | UNI europa | CoESS |
| Zawodowa piłka nożna | FIFPro | EPFL, ECA |
| Kolejnictwo | ETF | CER, EIM |
| Transport drogowy | ETF | IRU |
| Rybołówstwo morskie | ETF | Europeche, COGECA |
| Budownictwo okrętowe | EMF | CESA |
| Przemysł stalowy | EMF | Eurofer |
| Cukrownictwo | EFFAT | CEFS |
| Przemysł garbarski i skórzany | ETUF: TCL | COTANCE |
| Telekomunikacja | UNI europa | ETNO |
| Tymczasowa praca agencyjna | UNI europa | Eurociett |
| Przemysł tekstylny i odzieżowy | ETUF: TCL | Euratex |
| Przemysł drzewny | EFBWW | CEI-Boi |
Powyższa lista pokazuje stan aktualny – jest ona regularnie uaktualniana na stronie internetowej Komisji pod następującym adresem:
http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catld=522&langld=en.
3. Komitety Doradcze
Kilka polityk UE wspieranych jest poprzez powołanie Komitetów Doradczych. Przewidziane one są albo w postanowieniach Traktatu albo w aktach legislacyjnych. Chociaż różnią się znacznie w zakresie swych funkcji, niektóre Komitety Doradcze mają strukturę trójstronną gromadzą przedstawicieli Państw Członkowskich i partnerów społecznych wyznaczonych na poziomie krajowym. W ten sposób europejscy partnerzy społeczni odgrywać mogą nieformalna rolę koordynacyjną.
Przykłady Komitetów Doradczych Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego:
- Komitet Europejskiego Funduszu Socjalnego (ESF)
- Komitet Doradczy ds. Bezpieczeństwa, Higieny i Zdrowia w Pracy (ACSHH)
- Komitet Naukowy ds. Narażenia Zawodowego (SCOEL)
- Komitet Doradczy ds. Swobody Ruchu Pracowników
- Komitet Doradczy ds. Zabezpieczenia Społecznego Pracowników Migrujących
4. Inne struktury
Europejscy partnerzy społeczni mogą być zapraszani do uczestnictwa na bazie ad hoc w posiedzeniach struktur stałych celem zgrywania instytucji UE i Państw Członkowskich, takich jak Komitet Zatrudnienia (EMCO) i Komitet Zabezpieczenia Społecznego (SPC). Ponadto, specyficzny dialog w kwestiach makroekonomicznych ma miejsce okresowo, z udziałem partnerów społecznych, Komisji oraz gospodarczych i wiodących organów finansowych w UE.
5. Agencje europejskie
Europejscy partnerzy społeczni reprezentowani są w Radach Administracyjnych następujących agencji europejskich i dlatego bezpośrednio przyczyniają się do zarządzania następującymi organami:
1) Eurofound (Europejska Fundacja ds. Poprawy Warunków Życia i Pracy) (Dublin, Irlandia)
2) EU-OSHA (Europejska Agencja ds. BiHP) (Bilbao, Hiszpania)
3) CEDEFOP (Europejskie Centrum Rozwoju Szkolenia Zawodowego) (Saloniki, Grecja)
IV. Wkład w Oceny Skutków
Ocena Skutków (IA) jest procesem mającym na celu
strukturyzację i wspieranie rozwoju polityk UE.
Identyfikuje on i ocenia odnośne sprawy i
zamierzone cele.
Identyfikuje główne opcje osiągania celu i
analizuje ich prawdopodobne skutki w
sferze ekonomicznej, środowiskowej i społecznej.
Nakreśla zalety i wady każdej opcji i sprawdza
możliwe synergie i trade-off.
Zanim Komisja zaproponuje nowe inicjatywy, dokonuje oceny ich potencjalnych konsekwencji ekonomicznych, społecznych i środowiskowych. W tym kontekście, Komisja rozwinęła kompleksowy system Oceny Skutków w oparciu o zintegrowane podejście, analizujący zarówno korzyści jak i koszty. Takie Oceny Skutków Realizowane są odnośnie wszystkich inicjatyw legislacyjnych i nie-legislacyjnych definiujących przyszłe polityki.
Poglądy i uwagi przedstawiane przez europejskich partnerów społecznych stanowić mogą kluczowy element w realizowanym przez Komisję procesie Oceny Skutków. Informacje na temat najbliższych Ocen Skutków dostępne są na stronie internetowej Komisji. Wytyczne ws. Oceny Skutków Komisji zawierają normy konsultowania europejskich partnerów społecznych. Zwracają uwagę, że konsultacje muszą być zgodne z generalnymi zasadami Komisji i normami minimalnymi w zakresie konsultacji (np. odnośnie minimalnego czasu odpowiedzi, dostatecznego upublicznienia i dotarcia do wszystkich odnośnych grup celowych, albo potrzeby wsparcia rezultatów konsultacji). Naświetlają także obowiązek konsultowania europejskich komitetów sektorowego dialogu społecznego w przypadkach kiedy inicjatywa Komisji może mieć implikacje społeczne wobec odnośnego sektora/sektorów.
Konsultowanie Europejskich Komitetów Sektorowego Dialogu Społecznego stanowi uzupełnienie innych form konsultacji, zwłaszcza konsultacji publicznych inicjowanych przed przygotowaniem Oceny Skutków. Dlatego ewentualne stanowisko wspólne europejskich partnerów społecznych daje silne i reprezentatywne wskazanie realistycznych polityk oraz ich skutków i wdrożenia, które powinny być wzięte pod uwagę w Ocenie Skutków. Europejscy partnerzy społeczni są szczególnie dobrze ulokowani dla przekazywania szczegółowych dowodów i doświadczenia w imieniu swych sektorów, włącznie z danymi i innymi uwagami technicznymi, przyczyniając się przez to do jakości zarówno Oceny Skutków jak i podejmowania decyzji.
Kiedy planowana jest Ocena Skutków, odpowiedzialne wydziały Komisji koordynują organizację konsultacji z sektorowymi komitetami dialogu społecznego w reakcji na ich zainteresowania, w bliskiej współpracy z Zespołem Dialogu Społecznego i Relacji Przemysłowych w Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego. Ważne jest aby wyniki konsultacji z Komitetami Sektorowego Dialogu Społecznego zostały wyraźnie podsumowane w projekcie raportu dotyczącego Oceny Skutków.
Rady dla europejskich partnerów społecznych:
Następujące propozycje praktyczne mogą być pomocne europejskim partnerom społecznym w Ocenie Skutków:
- Odpowiadając na konsultacje publiczne zidentyfikujcie się wyraźnie jako uznany europejski partner społeczny i/lub reprezentatywny europejski komitet dialogu społecznego.
- W oparciu o planowaną przez Komisję Ocenę Skutków i związaną mapę drogową, poinformujcie służby Komisji odpowiedzialne za Ocenę Skutków oraz Zespół Dialogu Społecznego i Relacji Przemysłowych w DG ds. Zatrudniania, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego, tak wcześnie jak to możliwe, że zamierzacie uczestniczyć w konsultacji w kontekście Oceny Skutków.
- Kiedy uczestniczycie w konsultacjach, pamiętajcie, że Oceny Skutków stanowią pomocw podejmowaniu decyzji politycznych, a nie są ich substytutem, i skoncentrujcie swoje uwagi na aspektach technicznych zgodnie z Wytycznymi Komisji ws. Oceny Skutków.
V. Dodatkowe przydatne informacje
Publikacje
- Dokument roboczy personelu Komisji ws. funkcjonowania i potencjału europejskiego sektorowego dialogu społecznego SEC (2010) 946 final, 22.7. 2010
- Komunikat Komisji:
Partnerstwo na rzecz zmian w powiększonej Europie – Poprawa wkładu europejskiegodialogu społecznego COM (2004) 557 final, 12.8.2004 - Decyzja Rady 2003/174/CE z 6 marca 2003 ustanawiająca Trójstronny Szczyt Społeczny na rzecz Wzrostu i Zatrudnienia (2003/174/EC); OJ L 70, 14.03.2003, str. 31
- Komunikat Komisji:
– Europejski dialog społeczny, siła na rzecz innowacji i zmiany
– Propozycja Decyzji Rady ustanawiającej powołanie Trójstronnego Szczytu Społecznego na rzecz Wzrostu i Zatrudnienia COM (2002) 341 final, 26.6.2002 - Komunikat Komisji:
– dostosowanie i promowanie dialogu społecznego na poziomie Wspólnoty
– Projekt Decyzji Rady zmieniającej Decyzję 70/532/EEC o ustanowieniu Komitetu Stałego ds. Zatrudnienia we Wspólnotach Europejskich COM (1998) 322 final, 20.05.1998 - Decyzja Komisji z dnia 20 maja 1998 o powołaniu Komitetów Dialogu Sektorowego promujących dialog pomiędzy partnerami społecznymi na poziomie europejskim C (1998) 2334; OJ L 225, 12. 08. 1998, str. 27
Linki
- Link generalny odnoszący się do Europejskiego Dialogu Społecznego:
http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catld=329&langld=en - Dokumenty konsultacyjne i pisma wprowadzające uzyskać można w języku angielskim, francuskim i niemieckim w Bazie Dokumentów DG ds. Zatrudnienia, Spraw Socjalnych i Włączenia Społecznego. Zamierzeniem tej bazy danych jest udostępnienie dokumentów konsultacyjnych odnoszących się do zatrudnienia w Unii Europejskiej, spraw społecznych oraz polityk włączenia społecznego:
http://ec.europa.eu/social/keyDocuments.jsp - Dostęp do zaległych i aktualnych odnośnych konsultacji publicznych znaleźć można online pod adresem:
http://ec.europa.eu/yourvoice/consultations/index_en.htm - Lista aktualnych i nadchodzących Ocen Skutków publikowana jest online przez Komisje, wraz z bardziej szczegółowymi mapami drogowymi nakreślającymi odnośne Oceny Skutków; pod następującym adresem:
http://ec.europa.eu/governance/impact/planned_ia/roadmaps_2011_en.htm - Wytyczne odnośnie Oceny skutków znaleźć można pod adresem:
http://ec.europa.eu/governance/impact/commission_guidelines/commission_guidelines_en.htm
Organizacje europejskich partnerów społecznych konsultowane na podstawie Artykułu 154 (TfUE)
1. Generalne organizacje ponadbranżowe
– BusinessEurope
– Europejskie Centrum Przedsiębiorstw z Udziałem Publicznym i Przedsiębiorstw Świadczących Usługi Publiczne (CEEP)
– Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (EKZZ, ETUC)
2. Organizacje ponadbranżowe reprezentujące pewne kategorie pracowników lub przedsięwzięć
– Erocadres
– Europejskie Stowarzyszenie Rzemiosła oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw (UEAPME)
– Europejska Konfederacja Dyrektorów i Personelu Zarządzającego (CEC)
3. Organizacje specyficzne
– Eurochambres
4. Organizacje sektorowe reprezentujące pracodawców (wytłuszczono organizacje w kręgu zainteresowania Europejskiej Federacji Transportowców – ETF)
– Stowarzyszenie Telewizji Komercyjnych w Europie (ACT)
– Międzynarodowa Rada Portów Lotniczych-Europa (ACI-Europe)
– Stowarzyszenie Europejskich Linii Lotniczych (AEA)
– Stowarzyszenie Europejskich Zawodowych Lig Piłki Nożnej (EPFL)
– Stowarzyszenie Europejskich Publicznych Operatorów Pocztowych (PostEurop)
– Stowarzyszenie Europejskich Stacji Radiowych (AER)
– Stowarzyszenie Ubezpieczycieli Wzajemnych i Spółdzielni Ubezpieczeniowych w Europie (AMICE)
– Stowarzyszenie Organizacji Krajowych Przedsiębiorstw Połowowych Ryb w UE (EUROPECHE)
– Komitet Bankowy na rzecz Europejskich Spraw Społecznych (EBF-BCESA)
– Stowarzyszenie Usług Cywilnej Nawigacji powietrznej (CANSO)
– Coiffure EU (fryzjerstwo)
– Komitet Organizacji Rolniczych w Unii Europejskiej (COPA)
– Wspólnota Kolei Europejskich i Spółek Infrastruktury (CER)
– Wspólnota Europejskich Stowarzyszeń Stoczniowych (CESA)
– Konfederacja Europejskich Przemysłów Papierniczych (CEPI)
– Konfederacja Narodowych Stowarzyszeń Garbarzy i Producentów Odzieży w Unii Europejskiej (COTANCE)
– Rada Pracodawców Europejskich Przemysłu Metalowego, Inżynieryjnego i Opartego o Technologie (CEEMET)
– Rada Europejskich Władz Miejskich i Regionalnych (CEMR)
– Grupa Pracodawców Komitetu Organizacji Rolniczych w Unii Europejskiej (GEOPA)
– Eurocoal (przemysł węglowy)
– Euromines (kopalnictwo)
– Europejskie Stowarzyszenie Kruszyw (UEPG)
– Europejska Organizacja Odzieży i Tekstyliów (EURATEX)
– Europejskie Stowarzyszenie Banków Spółdzielczych (EACB)
– Europejskie Stowarzyszenie Producentów Potażu (APEP)
– Europejska Unia Barkowa (EBU)
– Europejska Unia Nadawców (EBU)
– Europejska Grupa Pracodawców Przemysłu Chemicznego (ECEG)
– Europejskie Stowarzyszenie Klubów (ECA)
– Stowarzyszenie Armatorów Wspólnoty Europejskiej (ECSA)
– Europejski Komitet Producentów Cukru (CEFS)
– Europejska Konfederacja Przemysłu Obuwniczego (CEC)
– Europejska Federacja Przemysłów Żelaza i Stali (Eurofer)
– Europejska Federacja Prywatnych Agencji Zatrudnieniowych (Eurociett)
– Europejska Konfederacja Przemysłów Drzewnych (CEI-Bois)
– Europejska Federacja Branży Budowlanej (FIEC)
– Europejska Koordynacja Producentów Niezależnych (CEPI)
– Europejska Federacja Branż Oczyszczania (EFCI)
– Europejska Organizacja Kontraktowych Organizacji Kateringowych (FERCO)
– Europejska Federacja Pracodawców Szkolnictwa (EFEE)
– Europejska Federacja Krajowych Stowarzyszeń Ubezpieczeniowych (CEA)
– Europejska Federacja Usług Ochrony (CoESS)
– Europejska Federacja Producentów Mebli (UAE)
– Europejska Konfederacja Przemysłów Meblarskich (EFIC)
– Europejskie Stowarzyszenie Pracodawców Szpitali i Opieki Zdrowotnej (HOSPEEM)
– Europejskie Stowarzyszenie Minerałów Przemysłowych (IMA)
– Europejscy Pracodawcy Administracji Publicznej (EUPAE)
– Europejscy Zarządzający Infrastrukturą Kolejową (EIM)
– Stowarzyszenie Europejskich Regionalnych Linii Lotniczych (ERA)
– Grupa Europejskich Banków Oszczędnościowych (ESBG)
– Europejska Organizacja Szyprów (ESO)
– Europejskie Stowarzyszenie Operatorów Sieci Telekomunikacyjnych (ETNO)
– Europejska Unia Przemysłu Gazu Naturalnego (EUROGAS)
– Komitet Generalny Współpracy Rolnej w Unii Europejskiej (COGECA)
– Międzynarodowe Stowarzyszenie Przewoźników Lotniczych (IACA)
– Międzynarodowe Stowarzyszenia Obsługi Lotnictwa (IAHA)
– Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Producentów Filmowych (FIAPF)
– Międzynarodowa Federacja Pośredników Ubezpieczeniowych (BIPAR)
– Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego (IRU)
– Europejska Liga Stowarzyszeń Pracodawców Występów Scenicznych (PEARLE)
– Reprezentacja w UE handlu detalicznego, hurtowego i międzynarodowego (EuroCommerce)
– Unia Przemysłu Elektrycznego (EURELECTRIC)
5. Sektorowe europejskie organizacje związków zawodowych
– Europejski Sojusz Sztuki i Rozrywki (EAEA)
– Europejska Konfederacja Niezależnych Związków Zawodowych (CESI)
– Europejskie Stowarzyszenie Kokpitowe (ECA)
– Europejska Federacja Pracowników Przemysłu Budowlanego i Drzewnego (EFBWW)
– Europejska Federacja Dziennikarzy (EFJ)
– Europejska Federacja Związków Usług Publicznych (EPSU)
– Europejska Federacja Związków Zawodowych Przemysłu Żywnościowego, Rolnictwa i Turystyki oraz Branż Pokrewnych (EFFAT)
– Europejska Federacja Metalowców (EMF)
– Europejska Federacja Pracowników Górnictwa, Przemysłu Chemicznego i Energetycznego (EMCEF)
– Europejski Komitet Związków Zawodowych ds. Edukacji (ETUCE)
– Europejska Federacja Związków Zawodowych Przemysłu Tekstylnego, Odzieżowego i Skórzanego (ETUF:TCL)
– Europejska Federacja Transportowców (ETF)
– Międzynarodowa Federacja Aktorów (FIA)
– Międzynarodowa Federacja Muzyków (IFM)
– Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Piłkarzy Zawodowych – Oddział Europa (FIFPro)
– Międzynarodowa Sieć Związkowa- Europa (UNI- Europa)
– Międzynarodowa Sieć Związkowa- Międzynarodówka Mediów i Rozrywki-Europa (EUROMEI)
Partnerzy społeczni odgrywają żywotną rolę w kształtowaniu europejskiej polityki społecznej i Komisja Europejska prowadzi z nimi rozległe konsultacje. Niniejsza informacja zawiera przegląd wkładu partnerów społecznych w integrację UE dając wgląd w sposoby działań konsultacyjnych.
Informacja powyższa powstała w oparciu o broszurę Komisji Europejskiej ISBN: 978-92-79-21474-5, która dostępna jest w języku angielskim, francuskimi, niemieckim. Wersja polskojęzyczna sporządzona została do użytku wewnętrznego Krajowej Sekcji Morskiej NSZZ ” Solidarność”.