Prawidło 2.3 – Godziny pracy i wypoczynku
Cel: Zapewnienie, że godziny pracy i wypoczynku marynarzy będą podlegać regulacji
1. Każdy Członek zapewni, że godziny pracy i godziny wypoczynku marynarzy będą podlegać
regulacji.
2. Każdy Członek powinien ustanowić maksymalne godziny pracy lub minimalne godziny
wypoczynku w danym okresie zgodnie z postanowieniami Kodeksu.
Norma A2.3 – Godziny pracy i wypoczynku
1. Dla potrzeb niniejszej Normy termin:
(a) czas pracy oznacza czas, podczas którego marynarze zobowiązani są wykonywać pracę na
rzecz statku;
(b) czas wypoczynku oznacza czas poza godzinami pracy; termin ten nie zawiera krótkich przerw.
2. Każdy Członek w granicach określonych w ustępach 5 do 8 niniejszej Normy ustali albo
maksymalną liczbę godzin pracy, której nie można przekroczyć w danym okresie, albo minimalną
liczbę godzin wypoczynku w danym okresie.
3. Każdy Członek uznaje, że standard zwykłych godzin pracy dla marynarzy, podobnie jak innych
pracowników, oparty będzie na ośmiogodzinnym dniu pracy z jednym dniem wypoczynku na tydzień
i wypoczynkiem w czasie świąt państwowych. Jednakże nie przeszkodzi to Członkowi w
ustanowieniu procedur zatwierdzenia lub rejestracji układu zbiorowego pracy, która określi zwykłe
godziny pracy na zasadach nie mniej korzystnych niż określone w niniejszej Normie.
4. Określając normy krajowe Członek weźmie pod uwagę zagrożenia związane ze zmęczeniem
marynarzy szczególnie tych, których obowiązki obejmują dbanie o bezpieczeństwo żeglugi oraz
bezpieczną eksploatację statku
5. Limity godzin pracy i wypoczynku będą następujące:
(a) maksymalna liczba godzin pracy nie przekroczy:
(i) 14 godzin w każdym 24-godzinnym okresie; oraz
(ii) 72 godzin w każdym siedmiodniowym okresie;
albo
(b) minimalna liczba godzin wypoczynku nie będzie mniejsza niż:
(i) dziesięć godzin w każdym 24-godzinnym okresie; oraz
(ii) 77 godzin w każdym siedmiodniowym okresie.
6. Czas wypoczynku może zostać podzielony na nie więcej niż dwa okresy, z których jeden będzie
wynosił co najmniej 6 godzin a przerwa między kolejnymi okresami wypoczynku nie przekroczy 14
godzin.
7. Zbiórki, ćwiczenia przeciwpożarowe i ratownicze, jak też inne ćwiczenia przewidziane przez
prawo krajowe oraz międzynarodowe akty prawne, przeprowadzane będą w sposób, który
minimalizuje naruszenia okresów wypoczynku i nie powoduje zmęczenia.
8. Jeśli marynarz zostanie wezwany do pracy w sytuacji awaryjnej, na przykład wtedy gdy brakuje
osoby do pracy w pomieszczeniach siłowni, otrzyma rekompensatę w postaci odpowiedniego okresu
wypoczynku, jeśli zwykły czas wypoczynku został naruszony poprzez wezwanie do pracy.
9. Jeśli nie istnieje układ zbiorowy pracy lub orzeczenie arbitrażowe lub jeśli właściwa władza
stwierdzi, że postanowienia umowy lub orzeczenia odnośnie do ustępów 7 lub 8 niniejszej Normy są
nieodpowiednie, właściwa władza ustali takie postanowienia, które zagwarantują marynarzom
wystarczający wypoczynek.
10. Każdy Członek będzie wymagał umieszczenia w łatwo dostępnym miejscu tablicy informacyjnej
z ustaleniami dotyczącymi pracy na statku, która będzie zawierać, dla każdego stanowiska, co
najmniej:
(a) rozkład pracy na morzu i w porcie; oraz
(b) maksymalne godziny pracy i minimalne godziny wypoczynku wymagane przez prawo
krajowe lub stosowne układy zbiorowe pracy.
11. Tablica, o której mowa w ustępie 10 niniejszej Normy będzie sporządzona w standardowej formie
i w języku lub językach roboczych używanych na statku oraz w języku angielskim.
12. Każdy Członek będzie wymagać, by prowadzona była ewidencja dziennego czasu pracy
marynarzy lub ich czasu wypoczynku, w celu umożliwienia prowadzenia nadzoru przestrzegania
postanowień ustępów 5 do 11 włącznie niniejszej Normy. Zapisy prowadzone będą w standardowej
formie ustalonej przez właściwą władzę, z uwzględnieniem wszelkich dostępnych wytycznych
Międzynarodowej Organizacji Pracy lub w formacie przygotowanym przez Organizację. Będą one
sporządzone w językach wymaganych przez ustęp 11 niniejszej Normy. Marynarze otrzymają
egzemplarz ewidencji, która ich dotyczy, podpisanej przez kapitana lub osobę przez niego
upoważnioną i przez marynarzy.
13. Żadne z postanowień ustępów 5 i 6 niniejszej Normy nie przeszkodzi Członkowi w posiadaniu
ustawodawstwa krajowego lub procedur, dzięki którym właściwa władza będzie mogła zatwierdzić
lub zarejestrować układ zbiorowy pracy pozwalający na wprowadzenie wyjątków wobec ustalonych
limitów. Takie wyjątki będą, na ile to możliwe, zgodne z postanowieniami niniejszej Normy, ale
mogą uwzględniać częstsze lub dłuższe okresy urlopu lub przyznanie urlopu wyrównawczego dla
marynarzy na wachcie lub marynarzy na statkach odbywających krótkie podróże.
14. Żadne z postanowień niniejszej Normy nie będzie interpretowane jako pomniejszające prawo
kapitana statku do wymagania od marynarza pełnienia obowiązków przez tyle godzin, ile to
konieczne ze względu na bezpieczeństwo statku, osób na pokładzie lub ładunku lub ze względu na
potrzebę udzielenia pomocy statkom lub osobom, które takiej pomocy potrzebują. W związku z tym
kapitan statku może zawiesić obowiązywanie rozkładu godzin pracy i wypoczynku i wymagać od
marynarza pracy przez tyle godzin, ile to konieczne, dopóki sytuacja nie powróci do normy. Po
powrocie sytuacji do normy kapitan statku, tak szybko jak to możliwe, przyzna marynarzom, którzy
pracowali w czasie przeznaczonym zgodnie z rozkładem na wypoczynek, ekwiwalentne okresy
wypoczynku.
Wytyczna B2.3 – Godziny pracy i wypoczynku
Wytyczna B2.3.1 – Młodzi marynarze
1. Na morzu i w porcie następujące postanowienia będą stosowane wobec wszystkich młodych
marynarzy w wieku poniżej 18 lat.
(a) liczba godzin pracy nie przekroczy ośmiu godzin pracy dziennie i 40 godzin pracy
tygodniowo, a praca w nadgodzinach powinna być wykonywana tylko gdy jest to
nieuniknione ze względów bezpieczeństwa;
(b) powinna być zapewniona wystarczająca ilość czasu na wszystkie posiłki i przynajmniej
godzinna przerwa na główny posiłek dnia; oraz
(c) powinna być przyznana możliwość 15-minutowej przerwy po każdym dwugodzinnym okresie
ciągłej pracy.
2. W drodze wyjątku postanowienia ustępu 1 niniejszej Wytycznej nie muszą być stosowane gdy:
(a) są niewykonalne dla młodych marynarzy na pokładzie, w siłowni i w kuchni, przydzielonych
do pełnienia wachty lub pracy na zmianę; albo
(b) zaszkodziłoby to efektywności szkolenia młodych marynarzy zgodnie z ustalonymi
programami i planami.
3. Takie wyjątkowe sytuacje powinny być rejestrowane wraz z ich powodami i podpisane przez
kapitana.
4. Ustęp 1 niniejszej Wytycznej nie zwalnia młodych marynarzy od dotyczącego wszystkich
marynarzy ogólnego obowiązku pracy w jakichkolwiek sytuacjach kryzysowych, zgodnie z
postanowieniami ustępu 14 Normy A2.3.