Prawidło 2.2 – Wynagrodzenie
Cel: Zapewnienie, że marynarze otrzymują wynagrodzenie za swoją pracę
1. Wszyscy marynarze powinni otrzymywać wynagrodzenie za swoją pracę regularnie i w całości –
zgodnie z ich umowami o pracę.
Norma A2.2 – Wynagrodzenie
1. Każdy Członek będzie wymagać, by wynagrodzenie dla marynarzy pracujących na statkach
podnoszących jego banderę było wypłacane w odstępach nie dłuższych niż miesiąc zgodnie z każdym
układem zbiorowym pracy, który ma w tym przypadku zastosowanie.
2. Marynarze otrzymają miesięczne rozliczenie należnych im i wypłaconych płatności, wliczając w to
pensje, dodatkowe płatności i zastosowany kurs wymiany, jeśli płatność dokonana jest w walucie
innej niż uzgodniona lub jeśli zastosowany został inny niż uzgodniony kurs wymiany.
3. Każdy Członek będzie wymagać od armatorów udostępnienia marynarzom środków, takich jak
określone w ustępie 4 niniejszej Normy, umożliwiających przesłanie całości lub części ich zarobków
rodzinom, osobom będącym na ich utrzymaniu lub prawnym beneficjentom.
4. Środki zapewniające marynarzom możliwość przesłania zarobków rodzinom zawierają:
(a) system umożliwiający marynarzom, jeśli sobie tego życzą, w momencie podejmowania
zatrudnienia lub w czasie trwania okresu zatrudnienia, przekazywanie w regularnych
odstępach czasu pewnej części swoich zarobków rodzinom za pomocą przelewu bankowego
lub podobnych środków; oraz
(b) wymóg by przekazy dokonywane były w odpowiednim czasie i bezpośrednio do osoby lub
osób wskazanych przez marynarzy.
5. Wszelkie opłaty za usługę określoną w ustępach 3 i 4 niniejszej Normy powinny być w rozsądnej
wysokości, a kurs wymiany, o ile nie zostanie uzgodnione inaczej, będzie, zgodnie z
ustawodawstwem krajowym, przeważającym kursem rynkowym lub oficjalnym kursem wymiany i
nie będzie to kurs niekorzystny dla marynarza.
6. Każdy Członek, które przyjmuje ustawodawstwo krajowe określające wynagrodzenie marynarzy,
będzie brać pod uwagę wytyczne zawarte w Części B Kodeksu.
Wytyczna B2.2 – Wynagrodzenie
Wytyczna B2.2.1 – Szczególne definicje
1. Dla celów niniejszej Wytycznej termin:
(a) starszy marynarz oznacza każdego marynarza, który zostanie uznany za kompetentnego do
wykonywania wszelkich obowiązków związanych z pracą na statku innych niż obowiązki
nadzorcze lub specjalistyczne lub którego zdefiniują jako takiego krajowe ustawodawstwo lub
praktyka albo układ zbiorowy pracy;
(b) podstawowa płaca lub wynagrodzenie oznacza płatność, bez względu na jej składniki, za
zwykły czas pracy; nie zawierają się w nim płatności za nadgodziny, premie, zasiłki, płatny
urlop lub inne dodatkowe wynagrodzenie;
(c) łączne wynagrodzenie oznacza wynagrodzenie, które zawiera podstawowe wynagrodzenie i
inne związane z płacą korzyści; łączne wynagrodzenie może zawierać wyrównanie za
nadgodziny i inne związane z płacą korzyści lub może zawierać tylko niektóre korzyści;
(d) czas pracy oznacza czas, w którym od marynarzy wymaga się pracy na rzecz statku;
(e) nadgodziny oznacza czas przepracowany ponad zwykły czas pracy.
Wytyczna B2.2.2 – Wyliczenie i płatność
1. W przypadku marynarzy, których wynagrodzenie zawiera oddzielne wyrównanie za nadgodziny:
(a) dla celów obliczenia wynagrodzenia zwykły czas pracy na morzu i w porcie nie powinien
przekraczać ośmiu godzin dziennie;
(b) dla celów obliczania nadgodzin tygodniowy czas pracy objęty podstawowym
wynagrodzeniem powinien być określony przez ustawodawstwo krajowe, jeśli nie określają
jej układy zbiorowe pracy, ale nie powinna przekraczać 48 godzin w tygodniu; układy
zbiorowe pracy mogą przyjąć inne, jednakże nie mniej korzystne rozwiązanie;
(c) wysokość wyrównania za nadgodziny, która nie powinna być mniejsza niż jeden i jedna
czwarta wynagrodzenia podstawowego za godzinę, powinna być określona przez prawo
krajowe lub układy zbiorowe pracy, jeśli mają one zastosowanie; oraz
(d) powinny być prowadzone zapisy wszystkich nadgodzin przez kapitana lub osobę przez niego
upoważnioną i podpisywane przez marynarza w odstępach nie mniejszych niż jeden miesiąc.
2. W przypadku marynarzy, których wynagrodzenie jest skonsolidowane w pełni lub częściowo:
(a) marynarska umowa o pracę powinna jasno wskazywać, tam gdzie jest to właściwe, liczbę
godzin pracy wymaganych od marynarza w zamian za wynagrodzenie i wszelkie dodatkowe
świadczenia, które mogą być mu należne dodatkowo wobec łącznego wynagrodzenia i w
jakich okolicznościach może to mieć miejsce;
(b) wynagrodzenie za nadgodziny przepracowane dodatkowo wobec godzin uwzględnionych w
wysokości łącznego wynagrodzenia powinno być obliczone według stawki godzinowej nie
mniejszej niż jeden i jedna czwarta podstawowej stawki godzinowej za zwykłe godziny pracy
zdefiniowane w ustępie 1 niniejszej Wytycznej; ta sama zasada powinna być stosowana w
przypadku nadgodzin uwzględnionych w łącznym wynagrodzeniu;
(c) wynagrodzenie za tę część podstawowego lub łącznego wynagrodzenia, które reprezentuje
zwykłe godziny pracy zgodnie z ich definicją w ustępie 1(a) niniejszej Wytycznej, nie
powinno być mniejsze niż płaca minimalna; oraz
(d) w przypadku marynarzy, których wynagrodzenie przekracza wynagrodzenie podstawowe,
zapis wszystkich nadgodzin powinien być prowadzony i podpisany zgodnie z ustępem 1(d)
niniejszej Wytycznej.
3. Ustawodawstwo krajowe lub układy zbiorowe pracy mogą wprowadzać możliwość przyznania
wyrównania za godziny nadliczbowe przepracowane w dniach przeznaczonych na odpoczynek i w
czasie świąt państwowych w postaci ekwiwalentnego czasu wypoczynku poza statkiem lub
dodatkowego urlopu zamiast wyrównania finansowego.
4. Ustawodawstwo krajowe przyjęte po konsultacji z przedstawicielami organizacji armatorów i
marynarzy lub, tam gdzie to właściwe, z uwzględnieniem układów zbiorowych pracy powinny brać
pod uwagę następujące zasady:
(a) równe wynagrodzenie za pracę tej samej wartości powinno dotyczyć wszystkich marynarzy
zatrudnionych na tym samym statku bez dyskryminacji ze względu na rasę, kolor skóry, płeć,
religię, poglądy polityczne, pochodzenie narodowe lub społeczne;
(b) umowy o pracę zawarte przez marynarzy określające wynagrodzenia lub ich stawki powinny
być przechowywane na statku; informacja na temat wynagrodzenia lub jego stawek powinna
być dostępna dla każdego marynarza, albo poprzez udostępnienie co najmniej jednego
podpisanego egzemplarza informacji w języku zrozumiałym dla marynarza lub poprzez
umieszczenie egzemplarza umowy w miejscu dostępnym dla marynarzy lub poprzez inne
odpowiednie środki;
(c) wynagrodzenie powinno być wypłacane w prawnym środku płatniczym; tam gdzie to
właściwe, może być wypłacane za pomocą przelewu bankowego, czeku, czeku pocztowego
lub przekazu pieniężnego;
(d) po zakończeniu okresu zatrudnienia całe wynagrodzenie powinno być wypłacone bez zbędnej
zwłoki;
(e) właściwa władza powinna nałożyć odpowiednie kary lub zastosować inne stosowne środki,
jeśli armatorzy w sposób nieuzasadniony spóźniają się z wypłatą wynagrodzenia lub nie
wypłacają pełnego należnego wynagrodzenia;
(f) wynagrodzenie powinno być wpłacane bezpośrednio na konta bankowe wskazane przez
marynarzy, o ile nie zażyczą sobie inaczej na piśmie;
(g) z zastrzeżeniem punktu (h) niniejszego ustępu armator nie powinien ograniczać swobody
marynarzy do dysponowania własnym wynagrodzeniem;
(h) potrącenia od wynagrodzenia będą dozwolone tylko jeśli:
(i) wyraźnie przewiduje to ustawodawstwo krajowe albo odpowiedni układ zbiorowy
pracy i marynarz został o tym poinformowany w sposób uznany za najbardziej
odpowiedni przez właściwą władzę o warunkach takiego potrącenia; oraz
(ii) potrącenia nie przekraczają łącznie limitu określonego przez ustawodawstwo
krajowe albo układy zbiorowe pracy lub decyzje sądów orzekające o takich
potrąceniach;
(i) nie powinny następować żadne potrącenia od wynagrodzenia marynarza z tytułu otrzymania
lub utrzymania zatrudnienia;
(j) kary pieniężne wobec marynarzy inne niż zatwierdzone przez ustawodawstwo krajowe,
układy zbiorowe pracy lub w inny sposób, powinny być zakazane;
(k) właściwa władza powinna być uprawniona do przeprowadzania inspekcji sklepów i usług
świadczonych na statku w celu upewnienia się, że stosowane są rozsądne, korzystne dla
marynarzy ceny; oraz
(l) w zakresie, w jakim roszczenia marynarzy dotyczące wynagrodzenia lub innych sum
należnych im z racji zatrudnienia nie są zaspokojone zgodnie z postanowieniami
Międzynarodowej konwencji o przywilejach i hipotece morskiej z 1993 r., takie roszczenia
powinny być zabezpieczone zgodnie z Konwencją Nr 173 dotyczącą ochrony roszczeń
pracowników w wypadku niewypłacalności pracodawcy z 1992 r.
5. Każdy Członek powinien, po konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami armatorów i
marynarzy, ustanowić procedury rozstrzygania skarg dotyczących kwestii zawartych w niniejszej
Wytycznej.
Wytyczna B2.2.3 – Wynagrodzenie minimalne
1. Bez naruszania zasady wolności układów zbiorowych pracy każdy Członek powinien, po
konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami armatorów i marynarzy, ustanowić procedury
określania płacy minimalnej dla marynarzy. Reprezentatywne organizacje armatorów i marynarzy
powinny uczestniczyć w stosowaniu wspomnianych procedur.
2. Ustanawiając wspomniane procedury i ustalając płacę minimalną, powinno się wziąć pod uwagę
międzynarodowe normy pracy dotyczące ustalania płacy minimalnej, jak również następujące zasady:
(a) poziom płacy minimalnej powinien uwzględniać naturę pracy na morzu, poziomy obsadzenia
statków załogą i zwykły czas pracy marynarzy; oraz
(b) poziom płacy minimalnej powinien być dostosowywany do zmian kosztów utrzymania i
potrzeb marynarzy.
3. Właściwa władza powinna zapewnić:
(a) za pomocą systemu nadzoru i sankcji, że wynagrodzenia nie będą niższe niż ustalona
wysokość; oraz
(b) że wszyscy marynarze, którzy otrzymali wynagrodzenie niższe niż płaca minimalna, będą
mogli odzyskać za pomocą niedrogiej i szybkiej sądowej lub innej procedury brakującą
kwotę.
Wytyczna B2.2.4 – Minimalna miesięczna płaca lub wynagrodzenie podstawowe starszych
marynarzy
1. Podstawowa płaca lub wynagrodzenie za miesiąc kalendarzowy służby starszego marynarza nie
powinno być niższe niż kwota okresowo ustalana przez Wspólną Komisję Morską lub inny organ
upoważniony przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy. Po podjęciu decyzji
przez Radę Administracyjną Dyrektor Generalny powiadomi o zmienionej kwocie wszystkich
Członków Organizacji.
2. Żadne postanowienie niniejszej Wytycznej nie powinno być interpretowane jako naruszające
porozumienia pomiędzy armatorami lub ich organizacjami i organizacjami marynarzy odnośnie do
regulacji standardowych minimalnych zasad i warunków zatrudnienia, pod warunkiem, że takie
warunki uznane zostaną przez właściwą władzę.