Prawidło 2.1 – Marynarskie umowy o pracę
Cel: Zapewnienie, że marynarze posiadają uczciwą umowę o pracę
1. Zasady i warunki zatrudnienia marynarza powinny być określone w umowie sporządzonej w
sposób zrozumiały, której postanowienia można wyegzekwować na drodze prawnej i które będą
zgodne z normami zawartymi w Kodeksie.
2. Umowy o pracę marynarzy powinny być zawierane przez marynarza w warunkach
gwarantujących, że marynarz ma możliwość zapoznania się z umową i zasięgnięcia porady na temat
jej postanowień oraz że dobrowolnie akceptuje te postanowienia przed podpisaniem umowy.
3. W zakresie zgodnym z krajowym prawem danego Członka oraz obowiązującą tam praktyką,
będzie się uważać, że umowy o pracę zawierane przez marynarzy podlegają postanowieniom
odpowiednich układów zbiorowych pracy.
Norma A2.1 – Marynarskie umowy o pracę
1. Każdy Członek przyjmie ustawodawstwo wymagające, by statki podnoszące jego banderę
spełniały następujące wymagania:
(a) marynarze pracujący na statkach podnoszących jego banderę będą pracować na podstawie
marynarskiej umowy o pracę podpisanej zarówno przez marynarza jak i przez armatora lub
jego przedstawiciela (lub, jeśli nie są oni pracownikami, na podstawie dokumentu
potwierdzającego istnienie uzgodnień umownych lub podobnych) zapewniających im godne
warunki pracy i życia na statku, zgodnie z wymaganiami niniejszej Konwencji;
(b) marynarze podpisujący marynarską umowę o pracę powinni mieć możliwość dokładnego
zapoznania się z umową i zasięgnięcia porady na jej temat przed jej podpisaniem, jak też będą
mieć zapewnione wszelkie inne warunki potrzebne do tego, by mogli dobrowolnie przystąpić
do umowy z wystarczającym zrozumieniem swoich praw i obowiązków;
(c) armator i marynarz będą posiadać podpisane oryginały umowy o pracę;
(d) zostaną podjęte kroki w celu zapewnienia, że marynarze, wliczając w to kapitana statku, będą
mogli łatwo pozyskać na statku jasne informacje na temat warunków ich zatrudnienia i że
tego rodzaju informacje, wliczając w to kopie umów o pracę, będą dostępne do wglądu dla
funkcjonariuszy właściwej władzy, również w portach, do których statek zawinie; oraz
(e) marynarze powinni otrzymać dokument zawierający zapis najważniejszych faktów
dotyczących ich zatrudnienia na statku.
2. Tam gdzie układ zbiorowy pracy stanowi całość lub część marynarskiej umowy o pracę, na statku
powinna być dostępna kopia tego układu. Jeśli marynarska umowa o pracę i wszelkie dotyczące jej
układy zbiorowe pracy nie są sporządzone w języku angielskim, następujące dokumenty powinny być
również dostępne w języku angielskim (za wyjątkiem statków uprawiających jedynie żeglugę
krajową):
(a) kopia standardowego formularza umowy; oraz
(b) wyciąg z układu zbiorowego pracy, które podlegają inspekcji Państwa portu zgodnie z
Prawidłem 5.2.
3. Dokument, o którym mówi ustęp 1(e) niniejszej Normy, nie będzie zawierał żadnych stwierdzeń na
temat jakości pracy marynarzy oraz ich wynagrodzenia. Forma dokumentu, informacje, które
powinny być w nim zawarte oraz sposób w jaki zostaną w nim zamieszczone, określi prawo danego
kraju.
4. Każdy Członek przyjmie ustawodawstwo określające kwestie, które powinny znaleźć się w
marynarskich umowach o pracę. Marynarskie umowy o pracę w każdym przypadku powinny
zawierać następujące informacje:
(a) pełne imię i nazwisko marynarza, data urodzenia lub wiek oraz miejsce urodzenia;
(b) nazwę oraz adres armatora;
(c) miejsce i datę zawarcia marynarskiej umowy o pracę;
(d) zakres obowiązków marynarza;
(e) wysokość wynagrodzenia marynarza lub, tam gdzie ma to zastosowanie, formuła
wykorzystana do jego wyliczenia;
(f) wymiar corocznego płatnego urlopu lub, tam gdzie ma to zastosowanie, formuła wykorzystana
do jego wyliczenia;
(g) warunki rozwiązania umowy, wliczając w to:
(i) jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony, warunki upoważniające każdą ze stron
do jej wypowiedzenia, jak również wymagany okres wypowiedzenia, który nie będzie
krótszy w przypadku armatora niż w przypadku marynarza;
(ii) jeśli umowa została zawarta na czas określony, datę jej wygaśnięcia; oraz
(iii) jeśli umowa została zawarta na czas trwania podróży, port docelowy i czas, który musi
upłynąć od momentu przybycia na miejsce, zanim marynarz zakończy służbę;
(h) świadczenia z tytułu ochrony zdrowia i zabezpieczenia społecznego ze strony armatora na
rzecz marynarza;
(i) uprawnienie marynarza do repatriacji;
(j) odesłanie do układu zbiorowego pracy, jeśli ma to zastosowanie; oraz
(k) inne informacje, których może wymagać prawo danego kraju.
5. Każdy Członek przyjmie ustawodawstwo ustanawiające minimalne okresy wypowiedzenia,
których marynarze i właściciele statków muszą przestrzegać w przypadku rozwiązania umowy przed
datą jej wygaśnięcia. Czas trwania tych minimalnych okresów zostanie ustalony po konsultacji z
organizacjami armatorów i marynarzy, lecz nie będzie krótszy niż siedem dni.
6. Okres wypowiedzenia krótszy niż minimalny może zostać przyznany w przypadkach, które zostaną
uznane zgodnie z krajowym prawem i przepisami lub stosownymi układami zbiorowymi pracy za
usprawiedliwiające rozwiązanie umowy o pracę z krótszym okresem wypowiedzenia lub bez takiego
okresu. Określając takie okoliczności każdy Członek zagwarantuje, że zostanie wzięta pod uwagę
potrzeba marynarza, by rozwiązać umowę, bez ponoszenia kary, z okresem wypowiedzenia krótszym
lub bez takiego okresu, z powodów okolicznościowych lub innych ważnych powodów.
Wytyczna B2.1 – Marynarskie umowy o pracę
Wytyczna B2.1.1 – Dokument zatrudnienia
1. Ustalając informacje, które mają zostać zawarte w dokumencie zatrudnienia, o którym mowa w
Normie A2.1, ustęp 1(e), Każdy Członek zapewni, że dokument ten będzie zawierał wystarczające
informacje, wraz z ich tłumaczeniem na język angielski, w celu ułatwienia uzyskania kolejnej pracy
lub spełnienia wymagań odnośnie służby na morzu potrzebnych dla uzyskania awansu. Książeczka
żeglarska może spełnić wymagania ustępu 1(e) niniejszej Normy.